|
اخبار 2022 اخبار 2022
|
بازار بررسي كرد؛
صادرات فرش گران تمام مي‌شود| سليقه جهاني تغيير كرده است
مشهد- فرش‌هاي دستباف شايد امروزه در خانه‌ها جاي كمتري را اشغال كرده باشد ولي در دنيا هنوز مشتري خود را دارد اما به‌شرط اينكه سبك بافتن را تغيير داده و زيرساخت‌هاي صادرات را فراهم كنيم.
بازار؛ گروه استان‌ها: ايران به عنوان يكي از مدعيان بافت و صادرات فرش همواره در بازارهاي جهاني حرف‌هاي بسياري براي گفتن داشته است اما اين روزها كه مشتريان اصلي خود را در بازارهاي جهاني از دست‌داده و برخي تحريم‌ها و تبادلات پولي با مشكل همراه شده لذا سايه اين مشكلات براي استان‌هايي مانند خراسان رضوي به‌عنوان قطب توليدكننده فرش نيز سنگين شده است.
فرش ايران درگذشته‌هاي دور بر اساس نقشه ذهني بافته مي‌شد و همين نكته ارزشش را صدچندان مي‌كرد. سال‌هاي خيلي پيش‌ازاين، زماني كه بيش از ۵هزار روستا به حرفه فرش‌بافي مشغول بودند، زنان و مردان نقشه را با صداي بلند و آهنگين مي‌خواندند و قاليبافان گره بر گره مي‌زدند.
اين روزها فرش ايراني، ماشيني شده و توليد انبوه مي‌شود و شايد براي اين است كه گل‌هاي قالي‌هاي ايراني ديگر رنگ و بوي گذشته را ندارند. بي‌رونقي بازار فرش ماشيني و حضور فرش‌هاي خارجي و وارداتي حالي براي بازار فرش ايراني نگذاشته؛ فرشي كه ديگر حتي بازارش را در خارج از مرزها هم ازدست‌داده است. اين شرايط كم‌وبيش گريبان فرش دستباف مشهد را هم گرفته؛ فرشي كه بازتاب واضحي از فرهنگ و تاريخ اين شهر كهن محسوب مي‌شود.
در خصوص موانع توليد و صادرات فرش دستباف با هادي مخملي رئيس اتحاديه فروشندگان فرش دستباف مشهد به گفت‌وگو نشستيم.
* وضعيت صادرات چگونه است؟
متأسفانه صادارت فرش سال گذشته چندان مطلوب نبود و در مقايسه با سال هاي اوج صادرات با كاهش جدي مواجه بوديم.
صادرات فرش گران تمام مي‌شود| سليقه جهاني تغيير كرده است
براي اينكه حال و روز صادرات خوب باشد در مرحله اول بايد بازار تقاضا داشته باشد. علاقه به فرش دستبافت در تمام دنيا وجود دارد اما چند سالي است كه ترجيحات مصرف‌كننده نسبت به دهه‌هاي قبل تغيير كرده است يعني علاقه مردم به استفاده از انواع كف‌پوش‌ها كه به‌عنوان رقيب فرش دستبافت چه در بازار داخل و چه خارج وجود دارد باعث تشديد اين موضوع شده است
گذشته از مسائل اقتصادي و شرايطي كه در دنيا به وجود آمده متاسفانه ما نتوانستيم در بازار كالايي با شرايط رقابت‌پذير توليد كنيم.
ما زماني مي‌توانيم به بازار اتكا كنيم و انتظار بهره‌وري داشته باشيم كه كالاي رقابت‌پذير توليد كنيم و اين مستلزم استفاده از تمام ظرفيت‌ها است و فعاليت و شغل توجيه اقتصادي داشته باشد تا فرد بتواند به‌دوراز عوامل بازدارنده كار كند.
* چه مشكلاتي بر سر راه صادرات وجود دارد؟
در كشور ما نسبت به كشورهاي ديگر اين عوامل بازدارنده وجود دارد مثل برگشت ارز حاصل از صادرات تعهد كه موضوعي بازدارنده است .
ما زماني مي‌توانيم به بازار اتكا كنيم و انتظار بهره‌وري داشته باشيم كه كالاي رقابت‌پذير توليد كنيم و اين مستلزم استفاده از تمام ظرفيت‌ها است و فعاليت و شغل توجيه اقتصادي داشته باشد تا فرد بتواند به‌دوراز عوامل بازدارنده كار كند
فرش دستبافت كالايي زمان‌بر است و لذا به دليل مشكلاتي كه در بازار وجود دارد تعدادي از صادركنندگان مستقيم به شعبات خود صادر مي‌كنند و برگشت پول زمان‌بر است و حتي ممكن است فرش را به‌صورت اماني در اختيار طرف خارجي كه مورد اعتماد است بگذارند.
برگشت ارز صادرات براي فرش دستبافت يك عامل بسيار مهم براي بازار است و درصد صادركننده را حدوداً به صفر رسانده چون نمي‌توانند برگشت ارز را به‌موقع داشته باشند و حتي در دولت قبل تهديد به اقدامات قضايي شدند.
افزايش مواد اوليه فرش دستبافت براي توليدكننده است چون ما بخشي از حوزه توليدمان با سفارش و يا مستقيم با فعاليت خود صادركننده انجام مي‌شود صادركننده‌هايي كه شناخت از بازار داشتند و ناقل اطلاعات بودند كه به حوزه توليد منتقل مي‌كردند يا خودشان مستقيم توليدكننده و صادركننده هستند يعني توليدات صادرات محور دارند.
تعرفه واردات ابريشم هم كه تعرفه قابل قبولي نبود و انجام نشد و لذا استفاده از ابريشمي كه باكيفيت براي بافت فرش فاخر براي ما گران مي‌شود.
مواد اوليه، دستمزد كارگر و كار سخت و بيمه قاليبافان بخشي از مشكلات موجود دراين صنعت است كه اگر چه مركز ملي فرش مساعدت‌هايي را در راستاي بيمه بافندگان داشته است اما اين صنعت به دليل مسائل سياسي از جمله قطع مراودات بين‌المللي تاثير منفي زيادي روي بحث صادرات و حوزه تجارت و بازرگاني دارد.
* گراني چه تأثيري در بازار و همچنين توليد و بافت فرش داشته است؟
توليدات فرش بسيار متنوع است و لذا در برخي از توليدات با افزايش توليد مواجه شديم اما از طرفي اثرات منفي هم چون ركود بازار و كم شدن مشتري موجب شده تا بازار با ركود روبرو شود كه البته عوامل ديگر مانند تغييرات سليقه مشتري و حتي مسائل سياسي تاثير گذار مانند جنگ‌هاي منطقه اي را نيز بايد در صادرات لحاظ كرد.
صادرات فرش گران تمام مي‌شود| سليقه جهاني تغيير كرده است
گران شدن مواد اوليه، افزايش دستمزد بافنده و از همه مهم‌تر گراني فرش دستباف سبب شده مصرف‌كننده به سمت كف‌پوش‌هاي ديگر ازجمله فرش ماشيني گرايش پيدا كند.
مسئله ديگري كه بازار فرش دستباف را با چالش مواجه كرده، نداشتن يك برنامه درست در راستاي سليقه‌يابي مصرف‌كننده است؛ در اين راستا اگر نسبت به ايجاد طرح‌هاي بومي متنوع اقدام نشود لذا قادر نخواهيم بود به اين بازار راكد كمك كنيم.
از تمامي موارد ياد شده كه بگذريم با توجه به وضعيت اقتصادي و مشكلات معيشتي مردم، فرش دستباف در اولويت خريد مصرف‌كنندگان نيست لذا بايد گفت علاقه براي خريد فرش دستباف وجود دارد ولي امكان خريد فراهم نيست.
* صنعت تابلو فرش چقدر رونق دارد؟
شرايط دشوار بانكي، ضرورت بازگرداندن ارز و قوانين دست و پاگير، افزايش نرخ حمل‌ونقل و قيمت مواد اوليه، كاهش تقاضا براي خريد و بازارهاي صادراتي هزينه تمام‌شده توليد فرش را افزايش داده است.
اين صنعت از همان ابتدا ياري‌دهنده بازار فرش دستباف بود ولي توليد فله‌اي موجب شد بازار به‌مرور از اين صنعت اشباع شود و ازآنجايي‌كه اين بازار به‌مرور به سمت سبك‌هاي تقليدي گرايش پيدا كرد، متأسفانه نتوانست اصالت صنعتي‌اش را در كنار فرش دستي حفظ كند.
شرايط دشوار بانكي، ضرورت بازگرداندن ارز و قوانين دست و پاگير آن، افزايش نرخ حمل‌ونقل و قيمت مواد اوليه، كاهش تقاضا براي خريد و بازارهاي صادراتي هزينه تمام‌شده توليد فرش را افزايش داده است
به نظرم اگر صنعت تابلو فرش به‌طور صحيح مديريت و هدايت نشده و نقشه‌ها و طرح‌ها به‌روز نشوند و بدون آگاهي و اطلاع از خواست و سليقه بازار همچنان بي‌رويه توليد شود، بي‌شك هم براي خودش و هم براي بازار فرش ايجاد مشكل خواهد كرد.
* آيا عيد نوروز توانست تحركي در بازار براي خريدوفروش ايجاد كند؟
تحركي كه روي آن حساب باز كرد اتفاق نيفتاد مخصوصاً مشهد كه به خاطر تخريب و بازسازي بازار حدود صد و خرده‌اي از اعضا امكان فعاليت مانند گذشته را نداشتند.
* براي جان گرفتن اين صنعت چه انتظاري از دولت داريد؟
اگر دولت تسهيلات گمركي بدهد و اجازه دهد تا مسافر خارجي فرش را از كشور خارج كند و هم چنين معافيت‌هاي مالياتي و تسهيلات خاص براي توليدكننده و صادركننده در نظر بگيرد آنوقت مي توان اميد داشت كه صنع فرش دستبافت جان تازه اي بگيرد البته اين موضوع به شرط ايجاد بازار هاي جهاني و تسهيل صادرات است.
* چه بايد كرد؟
هرچند با تغييرات ترجيحي كه براي مصرف‌كننده صنعت فرش در دنيا به وجود آمده مانند استفاده از كف‌پوش‌ها براي مفروش كردن منازل؛ اما هنوز باوجود همه مشكلات در اين زمينه مي‌توان از فرش دستباف در روستاها به‌عنوان يك مكمل اقتصادي در امر معاش يادكرد و هنوز اين صنعت در خيلي از روستاها قابل‌اتكاست.
خوشبختانه هنوز علاقه‌مندي به فرش ايراني در دنيا وجود دارد و افراد بسياري براي فرش ايراني سر و دست مي‌شكنند لذا اين صنعت به مديريت بيشتر و حمايت بيشتري نياز دارد.
فرش ايراني هنوز به توجه و تمركز در فرايند توليد تا مصرف و صادراتش نيازمند است و اگر در امر بازاريابي اين صنعت و فروشش در داخل و خارج از ايران و ايجاد يك فضاي رقابتي اقدامات جدي‌تري صورت بگيرد، مي‌توان به آينده بهتر فرش ايراني اميدوار بود.
در حال حاضر مشكلي كه وجود دارد وضعيت تحريم‌هاست و ديگر اينكه در بحث صادرات فرش دستباف ما به يك رابطه بين‌المللي خوبي با دنيا نيازمنديم.
فرش دستباف ايراني مورد تقاضاي همه كشورهاي دنياست؛ اما اين كالا بايد رقابت‌پذير شود و شرايط براي ارتقاي كيفي و رقابت‌پذير شدن فرش دستباف بسيار دشوار شده و به دلايل مختلف، فرش دستباف در زنجيره گردش توليد قرار نمي‌گيرد.
امتیاز:
بازدید:
|
|
| [قالب وبلاگ : سایت آریا] [Weblog Themes By : sitearia.ir] |